صرع چه نوع بیماری است و چگونه به وجود می‌آید؟

صرع یک بیماری شایع طولانی مدت مختص به مغز است‌ که باعث تشنج می‌شود و احتمالا با موارد این چنینی روبرو بوده‌اید. بیماری صرع انواع مختلفی دارد که با توجه به حاد بودن وضعیت بیمار در یک کدام از چهار حالت دسته‌بندی می‌شوند. انواع مختلف تشنج از طرق مختلف بر مغز تأثیر می‌گذارد‌. به عنوان مثال، تشنج کانونی فقط یک قسمت از مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد، در حالی که تشنج عمومی، کل مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد‌.

برای اینکه بتوان گروه صرع فرد مورد نظر مشخص شود، باید دو یا چند حمله تشنج ناخواسته را تجربه کند‌. برخی از افراد ممکن است یک حمله تشنجی داشته باشند که در این صورت باید به پزشک مراجعه کنند تا تشخیص قطعی در خصوص بیماری صرع داده شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اینکه صرع چه نوع بیماری است وچگونه به وجود می آید؟ و نحوه ی کنترل آنها، ادامه مطلب را بخوانید‌.

با سایر خدمات شرکت خدمات درمانی کیان آشنا شوید: خرید واکسن hpv

صرع چیست و چه عوارضی دارد؟

همانطور که گفته شد بیماری صرع یک اختلال عصبی است‌ در مغز انسان رخ می‌دهد و عامل اصلی شناسایی آن تشنج‌ های مکرر و بدون تحریک است. فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز باعث تشنج می‌شود‌. این فعالیت مغزی بر احساس و رفتار هر فرد تأثیر می‌گذارد‌. بسته به نوع تشنج و شدت آن، فرد ممکن است هوشیاری خود را از دست بدهد یا نداشته باشد‌. بسیاری از موارد تشنج که اتفاق می‌افتد تاثیراتی شامل آسیب‌ های سر، ایجاد تومورها و عفونت‌ های مرتبط با آن را به همراه دارد. پزشکان باید قبل از تشخیص فرد مبتلا به صرع، این علل را بررسی و تشخیص درستی بدهند.

صرع همه انسان ها چه مرد چه زن از هر نژاد ،قومیت وسنی را می تواند درگیر خود کند.

تشخیص صرع 

جهت تشخیص صرع نمی توان فقط با اتفاق افتادن یک بار تشنج در زندگی هر فرد گفت این شخص صرع دارد. بروز حداقل دو تشنج بدون داشتن محرک شناخته شده در فاصله زمانی کمتر از 24 ساعت برای تشخیص صرع الزامی است.

ازدواج یا زندگی با صرع چگونه است؟

مبتلایان به صرع در پی یافتین پاسخی برای رابطه بین بیماری صرع و ازدواج هستند همچنین اینکه زندگی همراه با قبول صرع چگونه است؟ با اینکه صرح یک بیماری مادام العمر است اما با کنترل صحیح تشنج ها ، فرد مبتلا به صرع می تواند به زندگی عادی خود ادامه دهد. این شامل کودکان مبتلا به صرع نیز می شود.

آنها می توانند فعالیت روزانه خود را بدون نگرانی داشته باشند و به آینده شغلی خود امیدوار باشند. فقط باید قبل از اقدام به کارهایی که به آنها اشاره می کنیم صرع خود را در نظر گرفته متناسب با آن عمل کنند. انجام کارهایی زیر نیاز به مشورت با پزشک دارد:

• رانندگی
• مشاغل خاص مثل کار با دستگاه های برش
• شنا کردن
• استفاده از روش های پیشگیری از بارداری
• برنامه ریزی برای بارداری

8 راهکار پیشگیری از ابتلا به صرع !

ازآنجا که مغز هدف اصلی تهدید شونده توسط بیماری صرع است. در این مقاله به اقدامات حفاظتی از این ارگان مهم اشاره می کنیم :

1. مراقبت از مغز خود را در حین انجام کار های روزانه جدی بگیرید.(رایج ترین علت تشنج وصرع ، آسیب مغزی است)
2. نکات ایمنی در کار و رانندگی را انجام دهید از وسایل کمک حفاظتی مثل کلاه ایمنی(دوچرخه_موتور سیکلت )،کمربند ایمنی، کیسه هوا وصندلی کودک بهره ببرید.
3. قدمهای خود را محکم ،مطمئن و با دقت بردارید. سقوط منجر به  آسیب  مغزی خواهد شد. احتمال آسیب مغزی و ایجاد صرع در افراد مسن و کودکان به خاطر زمین خوردن بیشتر است.
4. اگر آسیب مغزی دیده اید با استفاده از یک مراقب در جهت بهبودی خود گام بردارید. اینگونه امکان تبدیل آسیب مغزی به صرع را کاهش می دهید. می توانید تحت نظر متخصص مغز و اعصاب در منزل خود درمان شوید.
5. انجام اقداماتی که سکته مغزی و قلبی را کاهش می دهند توصیه می شود. از قبیل ورزش کردن، تغذیه مناسب، اقدامات استرس زا (دعا_امید)، عدم استعمال دخانیات
6. برنامه واکسیناسیون را پیگیری کنید. بعضی از عفونت ها منجر به آسیب به مغز و بروز صرع می شوند. با واکسیناسیون امکان بروز این گونه صرع ها کاهش می یابد.
7. دست های خود را بشویید. عفونتی به نام سیستیسرکوز که توسط یک انگل ایجاد می شود. درمان به موقع و غربالگری سلامت در کاهش صرع ناشی از این عفونت موثر است.
8. بارداری بی دغدغه داشته باشید. بعضی عوامل و مشکلات در بارداری و زایمان ممکن است منجر به صرع شوند.

شناخت انواع صرع

فرد مبتلا به صرع می‌تواند یک یا چند نوع تشنج را تجربه کند‌ که سه نوع از آنها تشنج اولیه هستند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:

• تشنج عمومی
• تشنج کانونی
• تشنج ناشناخته

چهار نوع مختلف صرع با توجه به نوع تشنج در فرد تعریف می‌شود‌ که آن‌ها شامل موارد زیر هستند:

• صرع عمومی
• صرع کانونی
• صرع عمومی ‌و کانونی ترکیبی
• صرع ناشناخته

هر نوع صرع متفاوت بر مغز تأثیر می‌گذارد‌. این بدان معنی است که آنها عوامل شناسایی و درمان های مختلفی دارند‌.

صرع عمومی؛ در اکثر موارد صرعی با بروز تشنج

افرادی که به این نوع صرع مبتلا هستند، تشنج عمومی ‌دارند‌. این موارد هم در سمت چپ و هم در سمت راست مغز تأثیر می‌گذارد‌. صرع عمومی ‌معمولاً از دوران کودکی شروع می‌شود. ولی با این حال، می‌تواند در بزرگسالان هم خودش را نشان دهد.

علاوه بر این، این تشنج‌ها ممکن است حرکتی باشد و در فرد مورد نظر حرکاتی را ببینید و ممکن هم است که این حرکات بروز نکند. در واقع اگر فردی دچار تشنج حرکتی شود، ممکن است اتفاقات زیر را تجربه کند:

• حرکات تکانی در اندام
• ضعف یا اندام لنگی
• عضلات متشنج، سفت و سخت
• انقباض عضله_ اکو قلب در منزل شما را از آسیب های احتمالی به عضله قلب آگاه می کند.
• اسپاسم تمام بدن

تشنج غیرحرکتی را تشنج غیرحضوری هم نیز می‌نامند و همانطور که از اسمش پیداست با بروز علائم دیگر شناسایی می‌کنند‌. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خیره به فضای اتاق
• یک توقف ناگهانی در حرکت
• پیچ و تاب‌های مختصر در حرکت
• پلک‌های نا موزون زدن

صرع کوچک

صرع کوچک کودکان جزء صرع عمومی بوده و در بچه های با سن 3 تا 14 سال رخ می دهد. دختران بیشتر به این نوع از صرع مبتلا می شوند. علائم صرع کوچک در اطفال شامل : حمله غیر تشنجی همراه با اختلال هوشیاری ناگهانی است بدین معنی که کودک بدون اینکه زمین بخورد یا غش کند به مدت چند دقیقه ارتباطش با محیط اطراف قطع می شود.

 فراوانی این نوع صرع ، حدودا  10 درصد از کل انواع صرع ها می باشد. برخی از محققان علت ایجاد و به وجود آمدن صرع کوچک را اختلالات و عوامل ژنتیکی می دانند.

جهت تشخیص صرع کوچک در کودکان سعی کنید از کودک بخواهید 3 دقیقه تنفس تند داشته باشد از آنجاییکه حرکات غیر ارادی صرع در اختیار کودک نیست شاهد مات زدگی یا خیره شدن او خواهید بود.

صرع کانونی؛ حادث شدن در یک نقطه از مغز

افرادی که صرع کانونی دارند، تشنج کانونی دارند‌. برخلاف تشنج‌های عمومی، تشنج کانونی فقط یک قسمت از مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد‌. این نوع صرع می‌تواند از یک منطقه شروع کرده و به مناطق دیگر برود‌.

این تشنج‌ها می‌توانند با حرکات بسیار ریز شروع شوند، که علائم جزئی هستند ولی نشانگر شروع تشنج است‌. این حرکات می‌تواند بسیار ساده مانند حس کردن سواری روی یک غلتک، یا احساس ناخوشایند در معده باشد. در این حالت احتمال دارد به فکر تزریق سرم در منزل بیافتید که این امکان برای شما فراهم است.

با پیشرفت این نوع تشنج، فرد می‌تواند علائم حرکتی و غیر حرکتی را مانند دیگر صرع‌ها تجربه کند‌. برخی از علائم حرکتی تشنج کانونی عبارتند از:

• انقباض عضله
• تکان خوردن
• اسپاسم
• حرکات مکرر، مانند کف زدن یا جویدن

علائم غیر حرکتی بر نحوه حرکت فرد مورد نظر تأثیر نمی‌گذارد‌. ممکن است باعث سردرگمی ‌یا تغییر در احساسات شود‌. در صورت مشاهده فردی که در حال تشنج است با اورژانش 115 تماس بگیرید همچنین می توانید از طریق اعزام آمبولانس خصوصی اقدام کنید. برخی از علائم غیر حرکتی تشنج کانونی عبارتند از:

• گرم یا سرد شدن مداوم
• عدم حرکت مکرر
• تغییر در احساسات یا افکار

صرع ترکیبی؛ صرعی با هر حالت

فردی که مبتلا به صرع ترکیبی است، هم تشنج کلی دارد و هم تشنج کانونی‌. بنابراین، آنها می‌توانند ترکیبی از علائم مورد بحث در بالا را تجربه کنند‌. صرع ترکیبی با سندرم دراوت در ارتباط است که نوعی صرع مادام العمر است‌.

معمولاً در اثر جهش در ژن SCN1A ایجاد می‌شود‌. از آنجا که این بیماری اغلب به درستی تشخیص داده نمی‌شود، افرادی که فکر می‌کنند آنها یا یکی از اعضای خانواده ممکن است دچار این تشنج‌ها شوند باید با پزشک تماس بگیرند یا از ویزیت پزشک در منزل استفاده کنند.

صرع ناشناخته؛ نا مشخص بودن منشأ صرع

اگر پزشکان ندانند که تشنج از کجا منشا می‌گیرد، فرد مبتلا به صرع ناشناخته را تشخیص می‌دهند‌. افراد مبتلا به صرع ناشناخته می‌توانند ترکیبی از علائم حرکتی و غیر حرکتی داشته باشند‌. تشنجات حرکتی غالباً بصورت تونیک-کلونیک دیده می‌شود‌. این تشنج‌ها می‌توانند علائم زیر را داشته باشند:

• سفت شدن و از دست دادن هوشیاری
• تکانش سریع و ریتمیک اندام
• صورت مایل به آبی از کمبود اکسیژن
• از دست دادن کنترل مثانه یا روده

این تشنج‌ها معمولاً 1–3 دقیقه طول می‌کشد‌. اگر بیش از 5 دقیقه طول کشید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید‌. همچنین اگر اوضاع وخیم نباشد. می‌توانید به فکر ساکشن بیمار در منزل هم باشید.

صرع ناشناخته با علائم غیر حرکتی هم نیز بروز می‌کند‌ که مورد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• یک توقف ناگهانی در حرکت
• سکون

صرع بزرگ 

رایج ترین نوع صرع است که در بزرگسالان اتفاق می افتد. از علائم صرع بزرگ می توان به : خروج کف از دهان ، به هم خوردن تعادل و زمین خوردن ، لرزش بدن و.. ( غش کردن) اشاره کرد. صرع بزرگ دارای دو مرحله می باشد:

مرحله تونیک

در مرحله تنونیک بیمار به یکباره در اثر از دست دادن تعادل به زمین می افتد. صرع بزرگ با از دست دادن هوشیاری و سفت شدن عضلات همراه است. چشم ها منحرف شده و مردک آنها گشاد می شود. طول مدت این مرحله از صرع بزرگ 20-60 ثانیه می باشد.

مرحله کلونیک

در مرحله کلونیک از صرع بزرگ شاهد: لرزش شدید بدن ، افزایش ترشح بزاق دهان و تنفس تند بیمار هستیم. احتمال گیر کردن زبان بین دندان ها و بی اختیاری ادرار در مرحله کلونیک وجود دارد. طول مدت کلونیک 40 ثانیه است. سپس عضلات از حالت سفتی خارج شده و بیمار دچار کما یه دقیقه ای می شود. 

در این زمان ، مردمک ها گشاد و پاسخی به نور نخواهند داشت. بعد از سپری شدن کما ، برخی از افراد میخوابند و برخی دیگر بیدارند اما حالت سردرگمی و منگی دارند. سردرد ، فراموشی و کوفتگی از عوازض وقوع صرع بزرگ در افراد می باشند.

9 عوارض مهم صرع

بروز تشنج به طور ناگهانی ممکن است باعث ایجاد شرایط خطرناک برای فرد بیمار و اطرافیان او گردد. این شرایط خطرناک عبارتند از:

افتادن و سقوط از ارتفاع

زمین خوردن و شکستن استخوان ها در حین تشنج از عوارض صرع می باشد.

غرق شدگی در صرع

احتمال غرق شدگی در شنا یا حمام در افراد مبتلا به صرع  13الی19 برابر بیشتر از افراد عادی است.

تصادف رانندگی در بیماران صرع

تشنج باعث از دست دادن هوشیاری و کنترل فرد بر اوضاع محیطی می شود. افزایش احتمال تصادف رانندگی از عوارض صرع است.

آسیب کاری مبتلایان به صرع

به دلیل کاهش هوشیاری هنگام تشنج، کار با وسایل و تجهیزات خطرناک برای مبتلایان به صرع توصیه نمی شود.

مشکلات روحی در صرع

بیماران صرع در نخستین ماه های آگاهی از بیماری خود احساساتی مانند: استرس، ناامیدی، اضطراب و افکار خودکشی را تجربه می کنند که از عوارض صرع محسوب می شوند. دلیل این امر می تواند: خود بیماری یا عوارض جانبی داروهای مصرفی بیمار دارای صرع باشد.

مرگ ناگهانی(SUDEP)  در صرع

دلیل این امر مشخص نشده است اما این امکان وجود دارد که در اثر ایست قلبی یا بیمارهای تنفسی باشد. برای تشخیص بیمارهای قلبی و یا تنفسی می تواند سونوگرافی در منزل را امتحان کنید. طبق آمار، حدودا یک درصد از مبتلایان به صرع در اثر (SUDEP) از دنیا می روند. این حالت در کسانی که صرع شدید دارند یا درمان ها روی آنها بی تاثیر است، شایع تر است.

تشنج در خواب در صرع

افرادی که به تشنج مبتلا هستند دچار بی خوابی های مفرط می شوند این بیخوابی ها تشنج را تشدید می کند تست خواب در منزل برای مبتلایان به این بیماری توصیه می شود.

آسیب به جنین در بارداران مبتلا به صرع 

برخی از داروهای ضد صرع  موجب نقایص مادر زادی در جنین شده و آسیب های جبران ناپذیری را برای نوزاد به دنبال دارند. سعی کنید قبل از اقدام برای بارداری با متخصص و پزشک خانوادگی خود مشورت کنید. امکان بارداری و تولد نوزاد سالم در زنان مبتلا به صرع بالاست.

تکرر صرع

افرادی که صرع بیش از 5 دقیقه دارند یا بین حملات صرع، هوشیاری کامل خود را  به دست نمی آورند؛ بیشتر در معرض آسیب مغزی هستند حتی ممکن است عوارض صرع در آنان مرگ باشد.

درمان صرع 

درمان صرع بعد از انجام انواع آزمایشات و تصویربرداری ها؛ زمانی که پزشک به این نتیجه برسد که شخص صرع دارد پیگیری می شود و شامل اقدامات دارو درمانی است که براساس : نوع صرع ، شغل و شرایط اجتماعی، سن، جنسیت بیمار شروع خواهد شد. اگر داروی صرع تجویزی پزشک از نوع تزریقی باشد شما می تونید از خدمات تزریقات در منزل برای دریافت دارو بهره مند شوید.

در اکثر مواقع استفاده از یک دارو برای درمان صرع کفایت می کند. می توان گفت بر طبق آمار ها 50 درصد مبتلایان تک دارو دریافت می کنند و 30 درصد از افراد مبتلا به صرع برای کنترل علائمی مانند تشنج از 2 دارو یا 3 دارو استفاده می کنند. 20 درصد باقی مانده برای کنترل صرع خود از سایر روش های درمانی از قبیل جراحی کمک می گیرند.

درمان ها به تنهایی موثر نیستند باید عادات غذایی، رفتاری، اجتماعی شخص نسبت به شرایط جدید تغییر کند. عادات اشتباه را از زندگی خود حذف کنید.

نوار مغز در منزل از دیگر خدمات موسسه کیان است که در سریعترین زمان ممکن در اختیار بیماران صرع قرار می گیرد.

احتمال افزایش تشنج با موارد زیر نسبت مستقیم دارد :

• عدم نوشیدن آب کافی
• استرس زیاد
• بی خوابی زیاد
• گرسنگی مداوم
• مصرف الکل
• مصرف مواد مخدر
• مصرف نامنظم داروهای تجویز شده پزشک
• مصرف دوز های متغیر
•  

آموزش نکات مهم به بیماران صرع

اگر شما سوالی درباره درمان صرع در منزل یا بیماری صرع داشته باشید، می توانید با مرکز شبانه روزی کیان تماس بگیرید و از کارشناسان مربوطه بخواهید تا شما را راهنمایی کنند.

در دانستن باید ها و نباید های بیماری صرع و مواجه با آن در ایام کرونا (COVID-19 ، از نظرات کارشناسان و متخصصان کیان استفاده کنید. خدمات پرستاری در منزل کیان شامل : آموزش نکات مهم درباره بیماری صرع ، اعزام پرستاران با تجربه برای مراقبت از بیمار ، انجام سایر خدمات درمانی و.. می باشد.

هم چنین موسسه خدمات پزشکی کیان ، یکی از مراکزی است که به صورت 24 ساعته آماده ارائه خدماتی مانند: نوار قلب در منزل و ختنه نوزاد در منزل می باشد. همچنین خدای نخواسته در صورت احتیاج به صدور گواهی فوت در منزل این مرکز آماده خدمات رسانی است.

آیا بیماری صرع خطرناک است؟

اینکه بیماری صرع، خطرناک باشد یا نه؛ به این بستگی دارد که تحت مداوا قرار داشته باشید یا نه! در صورتی که صرع، تحت کنترل نباشد ممکن است عواقب جبران ناپذیری را به زندگی فرد تحمیل کند. برای مثال، در زمان رانندگی و کارهایی که نیاز به دقت بالا و حواس جمع دارند باید علائم تحت کنترل فرد باشد تا آسیب جدی به بیمار نرسد.